Vandaag lees je in De Morgen over het succes van de opleiding “Toeristische Gids“. In de provincie Antwerpen enkel bij het volwassenonderwijs van de provincie te volgen…
en daar zijn we toch wel trots op!
De Morgen: In de Vlaamse kunststeden zijn er wachtlijsten voor wie gids willen worden. Velen voelen zich geroepen, maar de job vergt veel flexibiliteit. ‘Bij een groep die zeven Leffes opheeft, moet je een ander verhaal afsteken dan bij een ochtendwandeling.’
Wie gids wil worden, moet geduld hebben. Van Antwerpen over Gent tot Brugge: overal zitten de cursussen in de centra voor volwassenonderwijs bomvol. In Antwerpen waren de lessen nooit eerder zo snel volzet. “Er staan tientallen mensen op de wachtlijst”, zegt Ilse Weijten van het CVO Provincie Antwerpen.Gelijkaardige verhalen in andere kunststeden.
In Gent zitten de huidige opleiding en die van februari vol. Op de wachtlijst nog eens 55 kandidaten. In Brugge ongeveer 25 wachtenden.Overal valt het op dat de gidsen in spe jonger worden. “We hebben nog steeds de vijftigers die bijna op pensioen gaan en een tijdsinvulling zoeken”, zegt Miguel De Clercq, coördinator van de opleiding in het Gentse CVO Het Perspectief, “maar het aantal twintigers en dertigers zit in stijgende lijn. Ik denk dat ze zich willen indekken voor wanneer ze hun werk verliezen.”
Natuurlijke flair
Toerisme is een sector die blijkbaar toekomstperspectief biedt. In het eerste kwartaal van het jaar steeg het aantal overnachtingen in Vlaanderen met 6 procent tot 4,6 miljoen. Mechelen kende een groei van 13 procent, Brugge van 15 procent en Leuven van 49 procent.De sector is goed voor 235.000 arbeidsplaatsen, maar als gids een volwaardig loon verdienen, is geen sinecure. “In een plattelandsgemeente krijg je 40 euro voor een rondleiding van twee uur”, zegt De Clercq. “In een stad mag je rekenen op 60 euro. De meeste gidsen zijn zelfstandigen. Veelal in bijberoep.”De opleiding is streng. “Je ziet snel welk vlees je in de kuip hebt”, zegt Weijten. “De taal, de stem… alles moet juist zitten. Iemand met een zachte stem kan wel in een museum gidsen, maar moeilijker in een stad. Een natuurlijke flair helpt vanzelfsprekend.””Een extravert iemand heeft het gemakkelijk”, beaamt De Clercq, “maar je kan het wel leren. Ik heb mensen gezien die het eerste jaar vol angst tegen een paneel geplakt stonden en na een paar jaar die schrik overwonnen hadden en erg goede gidsen werden. Zolang je wilt leren, is er veel mogelijk. Een gepensioneerd leraar die denkt dat hij wel voor een groep kan spreken en niet openstaat om bij te leren, haalt het vaak niet.”De job wordt onderschat, zo menen De Clercq en Weijten. “Er zijn finesses die je moet beheersen”, zegt De Clercq, die zelf in bijberoep gidst in Gent. “Wachten met je uitleg tot de hele groep gearriveerd is, bijvoorbeeld. Dat is niet zo evident als het lijkt. En je moet flexibel zijn. Je weet nooit op voorhand welk verhaal je precies zal vertellen. Natuurlijk is de inhoud hetzelfde, maar bij een groep die al zeven Leffes opheeft, moet je een ander verhaal afsteken dan bij een nuchtere ochtendwandeling.””Je moet een plan a, b en c hebben”, zegt Weijten. “Het kan best zijn dat er al een groep voor het schilderij staat dat jij wilt bespreken of dat het gebouw net gerenoveerd wordt. Dan moet je kunnen schakelen. En je moet kunnen selecteren: je moet weten wat interessant is om te vertellen en wat niet.”
Professionaliseren
Net omdat goed gidsen een kunst is, worden de eisen steeds strenger. Wie in Mechelen officieel wil gidsen moet én een opleiding tot stadsgids én eentje tot museumgids hebben gevolgd. Een officiële erkenning is er niet, maar ook Toerisme Vlaanderen vraagt sinds kort een certificaat. Ook dat verklaart voor een deel de stijgende populariteit. “De tijd dat de gids een verhaal vertelt en dat het louter eenrichtingsverkeer was, is voorbij”, besluit De Clercq. “Hier en daar vind je misschien nog een hobbyist, maar over het algemeen is de sector in ijltempo aan het professionaliseren.”
Inga Verhaert 
Hallo,
ik ben sinds een dik jaar ook mijn hart gevolgd en aan de opleiding gids begonnen. Ik ben historicus en vrij jong met 42 jaar. Opleiding is idd behoorlijk zwaar en terecht. Gidsen is een kunst! Het kaf moet van het koren gescheiden worden, maar het koren kan het dan wel zelf gaan uitzoeken…
..en dat stoort mij onmetelijk. Vanuit Toerisme Vlaanderen en meer en meer ook vanuit de grotere toeristische centra stelt men EXTREEM hoge eisen maar sinds half de jaren 2000 is er NOG STEEDS GEEN statuut voor de gids.
Ergens klopt er iets niet in de redenering: professionaliseren, graag zelfs, maar het moet dan wel van ALLE kanten zo zijn. Het artikel dateert alweer van 2013 en 3 jaar later is er nog steeds niets veranderd!
De investering blijft zeer groot voor een zeer onzekere toekomst en dat laatste zou wel mogen veranderen; voorlopig een gemiste kans, jammer…
Gids 53
LikeLike
Dank voor het vertrouwen in de gidsenopleiding van CVO provincie Antwerpen! Bij het CVO provincie Antwerpen zijn we ons bewust van het probleem. Het ontbreken van een statuut voor de gids maakt dat er feitelijke ongelijkheden zijn tussen gidsen al naargelang de stad of regio waar ze actief zijn. Net daarom kaarten we dit keer op keer aan bij Toerisme Vlaanderen. Vorig najaar -bij het ondertekenen van de huidige samenwerkingsovereenkomst – deden we dat opnieuw. Helaas hebben we vooralsnog geen concrete informatie of perspectief gekregen op de mogelijke invoering van een statuut. We zullen er zeker voor blijven pleiten en moedigen ook aan dat cursisten en gidsen hun stem blijven laten horen en pleiten voor een afzonderlijk statuut voor de gids.
LikeLike
Dank voor je reactie Inga; ik heb vorig jaar mijn basisjaar afgerond en gids nu freelance als zelfstandige in bijberoep. Vanaf september trek ik richting Geel voor de finaliteit Kempen.
Je haalt terecht de ongelijkheid aan tussen verschillende gidsen en regio’s, maar het grote gevaar schuilt wat mij betreft vooral in het onevenwicht tussen de eisen van de opleiding en de verloning/werkzekerheid.
Ilse Weijten merkte op in het eerste artikel dat het publiek in de opleiding jonger wordt, dat zal zo wel zijn (ik ben zelf een vb), maar als ik zie wie er effectief ook ‘afstudeert’ dan zijn dat opnieuw vaak mensen fin de carrière of met pensioen, kortom mensen met wat meer vrije tijd en vooral met minder financiële besognes. Soms wordt de gidsenopleiding ook gevoed door mensen die tijdelijk zonder job zitten en die weer afhaken als ze opnieuw werk hebben gevonden.
Hoe kan je dan het gidsenleger verjongen en moderniseren, meer afstemmen op de jongere generaties, want een moderne gids moet beter zijn dan een goeie smartphone met de juiste app?
Ik vrees dat vele jongere aspiranten nooit starten of gediplomeerde gidsen nooit full-time gids kunnen worden, gewoon omdat de combinatie van zeer hoge opleidingseisen, tijdsinvestering en vooral te weinig verloning/werkzekerheid op de wat langere termijn, hen altijd zal afremmen.
Gidsen als hobby, als een extraatje on the side, maar nooit een volwaardig beroep… en zo is de cirkel weer rond en ben ik terug bij mijn uitgangspunt… het koren 😉
Dank alvast voor je inspanningen om van mijn hobby misschien ooit mijn volwaardig beroep te kunnen maken… en daar wil ik me altijd ook zelf voor inzetten
Gids 53
LikeLike
Onlangs deed ik met een groep vrienden een culinaire wandeling in Antwerpen. Onze gids was fantastisch en bepaalde mede de leuke ervaring. Het is een vak die je met veel passie moet doen. Een goede opleiding is daarom erg belangrijk!
LikeLike
Gidsen is een kunst en een passie; een zeer goede gids heeft een talent dat een gedegen opleiding enkel kan nog kan verbeteren!
Ik ben blij dat er nog toppers rondlopen; moest er nu eens een ‘echt’ statuut zijn waarin onze topgidsen zouden kunnen werken, erkenning krijgen dus van hun metier, dan zou eenieder elke keer opnieuw van een super rondleiding kunnen genieten… helaas haken er velen af vanwege, vooral, de financiële onzekerheid!
Gids53
LikeLike