In Kalmthout moeten ouderen blijven bedelen bij de kinderen

sp.a Kalmthout wil de onderhoudsplicht van kinderen voor ouders in rusthuizen hervormen naar Essens model. CD&V en N-VA stemmen het voorstel weg.

Opmerkelijk: de kostprijs van het voorstel bedraagt per jaar gemiddeld maar 3.379 € (0,01 % van de begroting). Toch vond het voorstel geen genade in de ogen van christendemocraten en nationalisten. Merkwaardig. Tijdens de vergadering van de gemeenteraad gaven deze partijen wél hun principiële goedkeuring aan de invoering van een zogenaamde burgerbegroting. Voor een “fundamenteel” bedrag van om en bij de 1 % van de gemeentelijke begroting. Wat neerkomt op pakweg 300.000 €.

Al jaren wil de sp.a Kalmthout de zogenaamde onderhoudsplicht van kinderen voor hun behoeftige ouders in het rusthuis aanpassen. Ouderen die hun leven lang gewerkt hebben, moeten niet bedelen bij de kinderen als ze zelf hun rusthuisfactuur niet kunnen betalen.

Het voorstel is eenvoudig: het OCMW zou per definitie billijkheidsredenen moeten inroepen wanneer ouderen hun rusthuisfactuur niet kunnen betalen. Kinderen worden daardoor, als ze niet spontaan kunnen bijspringen, vrijgesteld van onderhoudsplicht. Het blijft tegelijkertijd altijd mogelijk om misbruik tegen te gaan. Een beperkte controle op eventueel uitzonderlijk hoge belastbare inkomens van kinderen of op een bewuste verarming in het patrimonium van de ouder zijn redenen om alsnog de onderhoudsplicht te wettigen.

De voorbije 10 jaren vorderde het OCMW van Kalmthout voor gemiddeld 23 rusthuisbewoners onderhoudsplicht in bij kinderen. Het aantal schommelt van jaar tot jaar. In 2018 waren 12 bewoners ten laste van het OCMW. Daarvoor kwamen 15 kinderen in aanmerking voor onderhoudsplicht. Er is in de voorbije 10 jaar gemiddeld 3.379 € per  jaar gerecupereerd van onderhoudsplichtige kinderen. Het systeem leidt regelmatig tot spanningen en conflicten binnen families. De ouder zelf voelt zich bedelaar. Om dat bedrag te innen, is bovendien tijd en energie van een ambtenaar nodig. Goed voor ongeveer 5% van een voltijdse medewerker, omgerekend ongeveer 3.000 €. Een kost aan de gemeenschap die dus nauwelijks opweegt tegen de opbrengst. Gemeenten zoals Essen en Herentals bvb hanteren het systeem van automatisch toegekende billijkheidsredenen al jaren en dit tot ieders tevredenheid.

In Kalmthout keuren CD&V en N-VA het sp.a voorstel af. Om principiële redenen, zo heette het. De familiale solidariteit moet voorop staan. “Vreemd,” vindt sp.a “want die solidariteit blijft te allen tijde mogelijk. Net als het bestrijden van misbruik. Ons voorstel gaat om de mensen die het erg moeilijk hebben. Die families moet je niet nog extra onder druk zetten.” CD&V vindt het blijkbaar principieel niet wenselijk om hiervoor 3.000 € (0,01 % van het gemeentelijk budget) vrij te maken. Ter vergelijking: het gemeentelijk budget voor ontwikkelingssamenwerking schommelt al jaren rond de 30.000 € (0,1 % van het budget). Ongeveer 300.000 € vanuit de gemeentekas (ongeveer 1 % van de begroting) oormerken voor een burgerbegroting (voorstel van Open VLD) om “leuke dingen” voor de mensen te doen, kon dan weer wél

“Je ziet dus meteen waar de prioriteiten van dit college liggen” stelt sp.a fractieleider Inga Verhaert. “Sympathiek ogende acties, leuke dingen voor de mensen: allemaal prima. Maar kunnen we misschien éérst  onze ouderen geven waar ze recht op hebben?  Een zorgeloze oude dag zonder te hoeven bedelen bij kinderen of een gemeentelijke bureaucratie?”